Deze week is de iconische professor en activiste Angela Davis op bezoek in Amsterdam. Tijdens haar speech in het Tropenmuseum benadrukte ze het belang van internationale solidariteit. Tijdens een besloten bijeenkomst met lokale studenten, activisten,  studenten en community leaders stelde ze dat ze haar vrijheid te danken heeft aan de miljoenen mensen die zichzelf organiseerden en mobiliseerden toen ze in 1971 werd gearresteerd.

The Black Archives heeft wat archiefonderzoek gedaan en we vonden de onderstaande foto's en een krantenartikel uit het NRC van 20 januari 1971 terug over een protest van de Dolle Mina's rondom hun éénjarige bestaan én de vrijheid van Angela Davis.

"AMSTERDAM. 1 febr — Het verjaardagsfeest van Dolle Mina begon, zaterdagmiddag met het binnengaan van een café. Geen spectaculaire handeling, zou men zeggen, ware het niet dat het hier café Zwart op de hoek van de Dam en Damstraat betrof. Een café dat doorgaans geen dames-alleen toelaat."

​Een kwartier werden de Dolle Mina's geduld. „Ik zat boven", vertelde de baas, „toen ik gebeld werd dat er 25 wijven binnen waren. Sommigen gingen op stoelen staan. Ik pakte een ijzeren staaf en riep: d'r af, d'r af! Met het ijzeren staafje dreef hij ten slotte de bezoeksters zijn etablissement uit, zonder dat zij het bestelde bier konden nuttigen.

Vervolgens namen Dolle Mina's uit het hele land in gezelschap van de Amerikaanse (Libelle-prijsuitreikster) Betty Friedan, plaats op een sleepboot. De passagiers hadden kussens onder de kleren, om zwangerschap te suggereren. Langs de kant werd geld ingezameld om zwangere vrouwen, die van dit ongerief verlost willen worden, in staat te stellen ..naar Engeland te varen" voor hulp. De verkoop van "Dolle Mina klaagt aan" een boekje over het abortusvraagstuk ging met de demonstratie gepaard."

Onlangs heeft Iris Kensmil een kunstwerk geïnstalleerd over Angela Davis in de expositie Zwart & Revolutionair: het verhaal van Hermina en Otto Huiswoud, kom het bekijken. De expositie is tot en met juli 2018 te bekijken!

Na meer dan 20 jaar te zijn opgetrokken met de vereniging van ex-KNSM-ers, de Kroonvaarders, bij de Dodenherdenking wordt de Vereniging Ons Suriname (VOS) uitgesloten van een Dodenherdenking die jaarlijks op 4 mei wordt georganiseerd. Zonder enige aanwijsbare aanleiding op 16 januari 2016 van de Kroonvaarders een dictaat toegestuurd. De Kroonvaarders schreef letterlijk dat in de jaarlijkse toespraak die ter ere van de Dodenherdenking wordt georganiseerd: ’...Enige hint of zinsformulering naar het slavernij verleden of aanverwante zaken vermeden dient te worden…’
​

Mede door de ongelooflijk grote inzet van de mensen op de koopvaardijschepen kon het fascisme verslagen worden in de Tweede Wereldoorlog en leven wij anno 2018 in een vrij land. Onder de moedige mensen die hun leven hebben gegeven tijdens de oorlog waren meerdere Surinaamse en Antilliaanse zeevarenden. Als gevolg van de overwinning hebben wij de samenleving ingericht zoals wij die vandaag kennen. Door deze geschiedenis te gezamenlijk te herdenken proberen wij te voorkomen dat de donkere dagen van ’40 – ’45 zich zullen herhalen.We hebben daarom verschillende rechten en plichten verankerd in de Grondwet; één van die rechten – het recht op vrije meningsuiting -  is gegoten in art. 7.

Vereniging Ons Suriname heeft de Kroonvaarders laten weten dat wij het recht op vrije meningsuiting, - om te mogen zeggen wat wij willen - een principieel aspect van de Dodenherdenking vinden en dat als ze bij hun standpunt bleven een gezamenlijke herdenking niet (meer) mogelijk zou zijn. 

Na bemiddeling van het 4 &5 Mei Comité kregen wij telefonische excuses en het verzoek om hetgeen per mail  was verstuurd naar ons  te beschouwen als nooit te zijn verstuurd. Er zou nog een excuusbrief gestuurd worden. Dat is nooit gebeurd.

In 2017 was Mitchell Esajas, voorzitter van New Urban Collective en mede-oprichter van The Black Archives, onze gastspreker bij de 4 mei herdenking.  In zijn speech verwees hij naar het slavernijverleden (lees het hier terug.). Wij hebben begrepen dat het bestuur van de Kroonvaarders zich gestoord aan zijn speech en dat  de vereniging Ons Suriname daarom, na 20 jaar samengewerkt te hebben, niet is uitgenodigd om dit jaar de Dodenherdenking te doen. Dit is noch schriftelijk noch telefonisch aan ons meegedeeld.

VOS heeft wederom de raad en advies van het 4 &5 Mei Comité ingezet. Dit heeft echter niet geleidt tot een bevredigende oplossing. Een gezamenlijke herdenking is onder deze omstandigheden onmogelijk. In de context van de maatschappelijke discussie rondom de Dodenherdenking is de houding van de Kroonvaarders is niet alleen onfatsoenlijk, het is ook respectloos naar onze organisatie. Door VOS te verbieden naar de geschiedenis van slavernij te verwijzen plegen de Kroonvaarders een vorm van censuur. Dit is een vorm van uitsluiting van de Dodenherdenking.Ons Suriname zal daarom dit jaar niet meedoen aan de 4 mei Herdenking in de Kompaszaal te Amsterdam. Surinaamse.

Wij betreuren dat vooral voor de trouwe deelnemers wiens familie uit Suriname of de Antillen op het monument staan en die uit heel Nederland komen.

• Lees de speech van Mitchell Esajas: "Dodenherdenking: wat is een herdenking waard?"

Vorige week was de première van het tweede deel van het drieluik, "Beneatha's Place" dat goed is te volgen als een voorstelling op zichzelf. Na het eerste deel van de "Raisin in the Sun" volgen wij het verhaal van de jongste dochter van het gezin, Beneatha Younger, die ooit in de Verenigde Staten constant werd geterroriseerd door raciale segregatie. Haar nare beleving krijgt een vrolijker kant als zij haar toekomstige man ontmoet op de universiteit: Asagai. Ze volgt haar hart en vertrekt naar Nigeria waar Asagai vandaan komt.

Nu zij het racisme van de Verenigde Staten ontvlucht is, komt zij de koloniale macht van Engeland tegen op het Afrikaanse continent. Eenmaal in Nigeria aangekomen komt de bevolking in opstand. "Beneatha's Place" geeft een kijkje in het leven van Beneatha en Asagai waarbij wij van dichtbij zien wat de persoonlijke omstandigheden zijn in tijden van een revolutie. De actrice Joy Wielkens duikt in de rol van Beneatha die een storm aan emoties ervaart, wanneer haar man, Asagai, gespeeld door Mandela Wee Wee, in het verzet zit. Hij wil het beste voor zijn bevolking die jarenlang onderdrukt is door Europeanen. Hij herinnert ons: "Wat zijn wij zonder geschiedenis?" Het decor attendeert het publiek op een vergeten geschiedenis aan de hand van beeldvorming en landkaarten.  

"Beneatha's Place" is een liefdesverhaal van een zwarte vrouw die weerstand biedt tegen koloniale machten in Nigeria op verschillende manieren. Niet alleen is haar vertrek uit de Verenigde Staten naar een onbekend land moedig, zij ontdekt opnieuw dat kleur uitmaakt. Ook in een niet-westers land. Het is een scherp stuk over hoe kolonialisatie zich op meerdere continenten manifesteert, en moeilijk is voor zwarte mensen wereldwijd om racisme te ontvluchten.

Ondanks de zware en complexe thema's zoals kolonisatie, migratie en panafrikanisme, wordt het stuk toch op een humoristische wijze aan het publiek gebracht. Ten minste, ik kon vaak om de dialogen lachen. Qua representatie is het stuk baanbrekend. Twee zwarte mensen die verliefd zijn op elkaar is een revolutionair daad in een geschiedenis en tijd waarbij zwarte mensen aangeleerd wordt om niet van zichzelf te houden. Laat staan van elkaar.

Meer informatie over het toneelstuk en waar je het kan zien, zie hier!

Foto door Dustin Thierry