Norine Baarn (87) van NAKS gehuldigd met Andreaspenning op Internationale Vrouwendag

Op de internationale vrouwendag werd mevr. Norine-Antoinette Baarn (87) door de loco-burgemeester van Amsterdam Simone Kukenheim gehuldigd met een Andreaspenning voor haar jarenlange inzet voor de Volkshogeschool NAKS. NAKS staat voor Na Afrikan Kulturu fu Sranan, het is een van de oudste organisaties die de het culturele bewustzijn van Afro-Surinamers zowel in Suriname als in Nederland probeert te bevorderen. Mevr. Baarn heeft zich de afgelopen decennia onvermoeibaar ingezet voor deze organisatie en andere organisaties. Hiermee heeft ze een belangrijke bijdrage geleverd aan de Surinaamse gemeenschap en in het bijzonder de positie van Afro-Surinaamse vrouwen in Nederland. Lees de speech van de loco-burgemeester Kukenheim hieronder.

Na de huldiging namens de gemeente werd mevr. Baarn ook door de gemeenschap gehuldigd. Verschillende mensen van de groep NAKS, een andere culturele vereniging Mofina en oud-leden van vereniging Ons Suriname zoals mevr. Polly Levens spraken mooie woorden. Daarnaast werd er gezongen en kreeg mevr. Baarn middels een spiritueel ritueel de 'grani' - erkenning en waardering - van alle aanwezigen. Bepaalde aspecten van de Afro-Surinaamse cultuur en traditie zoals Winti is erg lang een taboe geweest omdat het in de koloniale periode als 'afgoderij' werd gezien. NAKS heeft daarom een belangrijke rol gespeeld in de emancipatie van de Afro-Surinaamse taal en cultuur. 

Mevr. Baarn is echter ook op andere vlakken actief geweest, zo heeft ze een opleiding kinderverzorgster gevolgd en werkte ze bij stichting Bouw Een Surinaams Tehuis (BEST).  Stichting BEST was een welzijnsstichting gekoppeld aan vereniging Ons Suriname die verschillende welzijnsactiviteiten organiseerde voor Surinamers in de jaren '80. In The Black Archives vonden wij de publicatie "Sranan Oema E Opo! (Surinaamse vrouwen staan op!) uitgegeven door de Landelijke Federatie van Welzijnsstichtingen voor Surinamers in 1978. Dit bevatte een verslag van een landelijke studie- en ontmoetingsdag voor Surinaamse vrouwen die in oktober 1978 werd georganiseerd. Sprekers waren o.a. Ernestine Comvalius en mevr. Baarn die namens stichting BEST een speech gaf, lees het hieronder. Het boekje is te lezen in de pop-up expositie 'Onze * Tori' waar we elke twee weken een boekje, document of object aan toevoegen in het kader van ons onderzoek over het 100-jarige bestaan van vereniging Ons Suriname.

"Paolo Freire heeft gezegd: Als je mensen wilt helpen moet je beginnen bij hun werkelijkheid, bij wat ze dus nodig hebben. (...)

Komend tot het stadje succes, ontmoet men vaak eerst het dorpje moeilijkheden. Dat heb je dus elke dag, elke dag kom je moeten. Als de moeilijkheden tegen. Maar vrouwen, laten de moeilijkheden je geen parten spelen! Ga er hard tegen vechten, wamt vooral in deze samenleving hebben we het hard nodig. Laten we ons gaan bundelen, laten we een vuist maken! Probeer die ander erbij te trekken om ook naar een opleiding te gaan, om ook wat te leren, want alleen op die manier kunnen wij een stapje verder komen.

Aan de mannen wil ik een opdracht geven. Als de mannen gaan studeren, dan zijn de vrouwen dag en nacht bezig. Kinderen mogen niet luid praten, niet stampen want papa studeert. De vouwen zijn aldoor bezig om de mannen een trapje hoger te krijgen. Zo wil ik de mannen nu een opdracht geven om dezelfde taak over te nemen en vrouwen te steunen zodanig dat vrouwen ook een trapje hoger komen."

Lees hier de speech van loco-burgemeester Kukenheim:

"Goedemiddag dames en heren, goedemiddag mevrouw Baarn,
 
Wat ziet u er prachtig uit! Mijn naam is Simone Kukenheim en ik ben wethouder en locoburgemeester van Amsterdam. Ik ben op internationale Vrouwendag speciaal voor u hierheen gekomen, om u toe te spreken en een verlaat verjaardagscadeau te brengen.
 
Want mensen die zich enorm inzetten voor de Amsterdamse samenleving willen we eren. Om ze te laten zien dat het niet onopgemerkt is gebleven. Dat we ze dankbaar zijn. Dat we ze bewonderen. En dat geldt zeker ook voor u mevrouw Baarn.
 
We eren vandaag uw bijdrage aan het levend houden van de Afro-Surinaamse geschiedenis in Nederland. Vroeger reisde u voor NAKS de hele wereld over, nu zingt u nog en bent u elke zondag actief in het Hugo Olijfveld Huis. U blaast mooie tradities nieuw leven in en levert zo een onmisbare bijdrage aan het culturele leven van onze stad.
 
De manier waarop u dat doet is ongelofelijk inspirerend. U bent 87 geworden, maar nog altijd vol leven en energie. Altijd paraat, altijd op tijd, altijd goedgemutst. U bent een gangmaker. Als het stil valt, zorgt u dat er wat gebeurt. Neemt u de jonkies op sleeptouw. Zorgt u dat er gezongen wordt, dat er een koto wordt aangetrokken, dat er wordt gedanst. Heerlijk.  
 
Maar we eren vandaag vooral uw toewijding aan de samenleving en aan de mensen om u heen. Uw luisterend oor en actieve steun voor de mensen die het moeilijk hebben de eindjes aan elkaar te knopen. Dat deed u vroeger al in Suriname, en later ook in Nederland.
 
U zette zich in voor de grote Surinaamse gezinnen die een nieuw leven in Nederland moesten opbouwen. U hielp ze met het vinden van onderdak en gaf ze een vertrouwde basis in een vreemde omgeving. Een aantal mensen hier kunnen daar over meepraten.
 
Ook nu nog staat u elke dag klaar voor uw vrienden en buurtgenoten. Is er een probleem, is er iemand ziek, dan kunnen ze onvoorwaardelijk een beroep op u doen.
 
Omdat u dat normaal  vindt. Omdat u een groot hart heeft. En omdat u een mooi mens bent: geduldig, vriendelijk en behulpzaam. Een moeder voor iedereen.  Want zo noemen veel mensen uit uw omgeving u: moeder of tante Norine. Iedereen kent u. Ouderen bewonderen u en de jongeren van de straat groeten u met respect. 
 
Beste mevrouw Baarn, het voelt goed om juist op deze dag hier bij u te zijn. Want de Amsterdamse samenleving drijft op mensen, vrouwen, moeders zoals u. Op mensen die zich inzetten voor ons gezamenlijke cultureel erfgoed, zeker. Maar vooral op mensen die in de buurt het verschil maken voor hen die het even moeilijk hebben. Voor hen die een luisterend oor of een helpende hand kunnen gebruiken.  
 
De gemeente kan die rol niet vervullen, familie ook niet altijd. Daarom is het geweldig voor uw omgeving en geweldig voor de stad dat u er bent.
 
Het is mij dan ook een groot genoegen u namens het college van burgemeester en wethouders, de Andreaspenning van de stad Amsterdam uit te mogen reiken. Van harte gefeliciteerd!"

Op zondag 24 maart zal de jaarlijkse dr. Sophie Redmond weer plaatsvinden. Dit jaar wordt de lezing gegeven door modeontwerpster Marga Weimans. Aanmelden kan via [email protected]